โดย o_kandahar » พุธ ธ.ค. 03, 2008 2:42 am
จากพระรูปสมเด็จกรม ฯ ดำรง ฯ นั้น
พระรูปนี้ฉายขณะทรงพระยศกรมหมื่นดำรงราชานุภาพ
คือระหว่าง พุทธศักราช ๒๔๒๙-๒๔๔๒
ผมตั้งข้อสันนิษฐานนี้อย่างไร หลายท่านอาจสงสัยอยู่เป็นแน่
ข้อสันนิษฐานดังกล่าวมีที่มาจากการประดับเครื่องราชอิสริยาภรณ์ที่ทรงอยู่นั่นเองครับ
เราจะเห็นได้ว่าในพระรูป
ทรงสายสะพายมหาจักรี ทรงสายสร้อยมหาจักรีและประดับจักรีดาราที่เห็นดวงบนสุด
บน อกฉลองพระองค์ ถัดมาทรงดาราทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ มหาวราภรณ์และมหาสุราภรณ์
ไปตามลำดับ จากชุดเครื่องราชอิสริยาภรณ์เหล่านี้จึงทำให้ระบุได้ว่า
พระรูปนี้น่าจะฉายในช่วงปี พศ. ดังกล่าวมาข้างต้น
โดยรายละเอียดเครื่องราชอิสริยาภรณ์ เป็นดังนี้ครับ
พ.ศ.๒๔๒๓ ทรงรับตรามงกุฎสยามชั้นที่ ๔ และทุติยจุลจอมเกล้าวิเศษ
พ.ศ.๒๔๒๙ ทรงรับตรามหาจักรีบรมราชวงศ์ และจุลสุราภรณ์
พ.ศ.๒๔๓๑ ทรงรับตรามหาสุราภรณ์
พ.ศ.๒๔๓๓ ทรงรับเหรียญดุษฎีมาลา เข็มศิลปวิทยาทอง และจุลวราภรณ์
พ.ศ.๒๔๓๖ ทรงรับตราปฐมจุลจอมเกล้า, เหรียญดุษฎีมาลา เข็มราชการแผ่นดิน,
มหาวราภรณ์ และเหรียญจักรมาลา
ต่อมา ผมตัด พศ.ให้แคบลงอีกคือ เหลือแค่ช่วง พศ.๒๔๒๙-๒๔๓๖ เป็นหลัก
เนื่องจากอยู่ในช่วงปีที่ทรงได้ตรามหาจักรีจนถึงตรามหาวราภรณ์
ซึ่งเป็นตราที่ทรงได้รับล่าสุดและประดับฉายพระรูปนี้ออกมา
ดังนั้น จากหลักฐานที่ปรากฏในพระรูปจึงทำให้ระบุได้ว่า
พระรูปนี้ เป็นพระรูปสมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ
ฉายขณะทรงพระยศ พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นดำรงราชานุภาพ (๒๔๒๙-๒๔๔๒)
โดยระยะเวลาที่ฉายพระรูปนี้คือ ราวปี พศ..๒๔๒๙-๒๔๓๖ ตามหลักฐานที่ปรากฏในพระรูป
เมื่อประกอบกันเข้ากับที่ท่านเจ้าของกระทู้กล่าวไว้ว่าเป็นปี คศ.1890
ก็ย่อมตรงกับ พศ.๒๔๓๓ เป็นที่แน่นอน
และยืนยันอย่างชัดเจนว่า ปีที่กล่าวถึงนั้น ถูกต้องและไม่คลาดเคลื่อนไปเลยครับ
ในประเด็นที่ว่าทรงเป็นคราวน์ ปรินซ์ ได้อย่างไรนั้น
ผมสันนิษฐานว่า พระอิศริยศพระเจ้าน้องยาเธอ ต่างกรม คำฝรั่งคงอธิบายได้ค่อนข้างยาก
เพื่อเป็นการตัดปัญหา ช่างภาพฝรั่งสมัยนั้น ก็อาจใช้คราวน์ ปรินซ์ไปเสีย
ทำให้ง่ายต่อการเข้าใจ และความสะดวกในการบรรยาภาพกระมังครับ
ทั้งหมดเป็นแต่เพียงข้อสันนิษฐานตามหลักฐานที่ปรากฏทั้งสิ้นครับ
การจะถูกผิดประการไรนั้น ต้องอภัยมา ณ โอกาสนี้ด้วยครับ
ขอบคุณครับ