ขวดน้ำมะเน็ด

[o_PAO]

มาเปิดกระทู้ไว้ก่อนครับ พรุ่งนี้จะมาต่อพร้อมข้อมูลจากหนังสือคุณเอนก

[sermsoon]

ผมโตไม่ทันเห็น ได้แต่อ่านจากหนังสือมาตั้งหลายสิบปีแล้ว อ่านไปนึกภาพไปยังไงก็นึกไม่ออก เพิ่งมาเห็นของจริงเมื่อสักสิบปีก่อนนี่เอง ถึงได้ร้อง อ๋อออออ มันเป็นยังงี้นี่เองถึงเก็บแก้สอยู่ คนคิดนี่เก่งจริงๆ ครับ ผมว่าต้องใช้ความคิดสร้างสรรไม่แพ้คนคิดซิปเลยนะ

[o_cokeyuth]

เมื่อ 7-8ปีก่อน มีคนไปเที่ยวอินเดีย แล้วไปตามหาขวดและกระป๋องโค้กมาขาย
ปรากฎว่าในบางจังหวัดของอินเดียไม่มีโค้กขาย เพราะว่าโค้กคงจะมีราคาแพงเกินฐานะ
จึงมีโค้กแพร่หลายตามเมืองใหญ่ๆ
แต่คนในเมืองเล็กๆเขามีน้ำมะเน็ดดื่ม น่าอิจฉาไหมครับ
ขวดน้ำมะเน็ดก็ยังเป็นแบบเดิมๆ แต่สภาพใหม่ อยู่ในสภาพใช้งาน

นักท่องเที่ยวคนนั้นหอบหิ้วขวดน้ำมะเน็ดมาฝากขายที่ร้านพี่โค้ก จตุจักร เกือบสิบใบ
สมัยนั้นใครซื้อไปบ้าง...หากได้อ่านกระทู้นี้ช่วยโพสต์รูปมาโชว์บ้าง จักเป็นกุศลยิ่ง

[o_PAO]

ชื่อหนังสือ : สารพัดเก็บ (Collectable Variety) พิมพ์สี่สีทั้งเล่ม
หมวด : ศิลปวัฒนธรรม -- ศิลปะ

ผู้แต่ง : เอนก นาวิกมูล
จัดพิมพ์โดย : สนพ.มติชน
พิมพ์ครั้งที่ 1 : สำนักพิมพ์มติชน มีนาคม 2549
http://www.matichonbook.com/index.php?m ... 0330082521

จากหนังสือ สารพัดเก็บ ของคุณเอนก นาวิกมูล

เขียนบรรยายไว้ว่า ขวดน้ำอัดลม ชนิดใช้จุกลูกแก้ว นาย Hiram Codd เป้นผู้ประดิษฐ์ขึ้นเมื่อปี ค.ศ.1875
หรือ พ.ศ.2418 ตรงกับต้นสมัยรัชกาลที่ 5
ขวดแบบนี้มีความสวยงามน่าเก็บมาก เวลาบรรจุน้ำ เขาต้องจับหัวขวดให้คว่ำลง เมื่อน้ำอัดลมเข้าไปในขวดแล้ว
แรงแก๊สจะดันลูกแก้วให้ลอยขึ้นไปติดกับแหวนยาง ที่อยู่ตรงปากขวดอย่างแนบแน่น เวลาจะกินต้องเอาไม้กระแทกลูกแก้วลงไปแรงๆ
ส่วนวิธีรินไม่ให้ลูกแก้วกลิ้งมาปิดปากขวด เราต้องหมุนขวดให้ลูกแก้วไปตกอยู่ระหว่างคอหยักที่เขาทำเอาไว้ นั่นแหละจึงจะรินน้ำได้สะดวก

น้ำมะเน็ดเคยมีขายตามโรงหนัง และตามร้านต่างๆอยู่นานพอสมควร แต่ที่สุดก็หายไปจากเมืองไทยเมื่อ 50-60 ปีก่อน
ทิ้งไว้แต่ขวดยี่ห้อต่างๆ ให้นักสะสมได้ช่วยกันตามเก็บต่อไป

[o_PAO]

ข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับ Hiram Codd อ่านเพิ่มเติมได้ที่
http://www.go-star.com/antiquing/codd.htm
-------------------------------------------------------------------------------------------

ลูกแก้วที่ค้างอยู่บนคอขวด ถามคนเก่าๆในตลาดบอกว่า เด็กๆชอบตีขวดให้แตก
เพื่อเอาลูกแก้วไปเล่น


คอขวดเหมือนโดนบีบเข้ามาทั้งสองด้าน เพื่อไม่ให้ลูกแก้วหล่นลงไปก้นขวด
ทำไมต้องให้ค้างด้านบน อันนี้กก็ไม่ทราบเหมือนกัน


ปากขวดด้านใน มีวงแหวนยางสำหรับรองรับลูกแก้วที่จะขึ้นมาปิดปากขวด

[o_PAO]

รูปแสดงการรินน้ำ ถ้าเรารินโดยเอาคอหยักไว้ด้านบน
ลูกแก้วจะหล่นมาปิดปากขวด ทำให้น้ำไม่สามารถใหลออกมาได้


แต่ถ้าเราเอาคอหยักไว้ด้านล่าง ลูกแก้วก็จะไปติดที่คอหยัก ทำให้น้ำใหลปรู๊ด

[o_PAO]

จบเรื่องลักษณะขวด
ทีนี้มาดูรายละเอียดของขวดแต่ละใบที่ผมมี
เริ่มจากขวดเมดอินเจแปน 2 ใบ ด้านหน้ามีตัวหนังสือภาษาอังกฤษ
Extra Strong Glass แต่ขนาดต่างกันนิดหน่อย





ด้านหลัง ใบซ้ายเขียนว่า BOORAMAL AMOLAK RAM LAHORE
ส่วนใบขวาไม่มีอะไร


ก้นขวด

[o_PAO]

ใบต่อมาคงถูกใจคุณหน่อง เพราะเป็นภาษาไทย ยี่ห้อ กรุงเก่า ฟอนท์ไทยสุดๆ


แต่อินเตอร์นะครับใบนี้ มาไกลจากกรุง London

[o_PAO]

ตราช้างใบนี้ไม่มียี่ห้อ


แต่ด้านข้างมีชื่อโรงงาน The Bangkok Manufacturing



มาไกลจากเยอรมัน

[o_PAO]

ช้างใหญ่ไปแล้ว ถึงคราวช้างเล็ก
ด้านหน้ามีตัวหนังสือภาษาอังกฤษ Hoon Swee Suen
ด้านล่างมีตัวหนังสือภาษาจีน (อ่านไม่ออก)
ก้นขวดเรียบ ไม่มีข้อความใดๆ

[o_PAO]

ใบนี้ยี่ห้อน่าสนใจ ด้านบน นายอิ่ม
ตรงกลางสัตว์หนึ่งตัว ไม่แน่ใจจริงๆครับว่าเป็นตัวอะไร
ด้านล่างเป็นนนามสกุล ไตรย์บุตร์

[o_PAO]

ใบนี้จับนอนถ่ายให้ดู จะได้อ่านกันสะดวก
ยี่ห้อ หย่ง เต็ง เจียว
โลโก้ เป็นรูปมือคนกำลังจับขวดน้ำมะเน็ดเทใส่แก้ว
โดยส่วนตัวชอบมากครับใบนี้
ก้นขวดเรียบ ไม่ระบุประเทศผู้ผลิต

[o_PAO]

ใบสุดท้ายยี่ห้อ ย่วน ไท้ เฮง
มีโลโก้เป้นรูปปลา
ด้านบนเป้นยี่ห้อภาษาจีน
ด้านล่างโลโก้ปลา ซีกซ้ายเป็นยี่ห้อภาษาไทย
ซีกขวาเป็นยี่ห้อภาษาอังกฤษ
ด้านล่างมีคำว่า Bangkok


ก้นขวด Made in Germany

[o_PAO]

พวกขวดน้ำมะเน็ดนี่ ผมเห็นตั้งแต่สมัยเรียนที่ศิลปากรประมาณปี 2531-5
ตลาดวัดมหาธาตุ มีคนเอามาขายเยอะ แต่สภาพขวดมันจะขุ่น เหมือนขวดพ่นทราย
ถามคนขายดูก็ได้ตวามว่า ขวดพวกนี้ส่วนมากจะงมได้จากแม่น้ำเจ้าพระยา
ที่มันขุ่น เพราะว่าโดนทรายใต้น้ำถูอยู่เป็นเวลานาน ตอนนั้นก็ได้แต่ดูครับ
เพราะขนาดขวดขุ่นๆก็ขายกันใบละเป็นร้อย

ขวดน้ำมะเน็ดมาดังสุดๆก็ตอนคุณเอนก จัดแสดงของ 500 จำพวกที่ธนาคารกรุงเทพ
สาขาสะพานผ่านฟ้า ฯ ได้ออกทั้งทีวี และสื่อสิ่งพิมพ์
ผมก็ไม่เคยคิดฝันว่าจะได้ขวดพวกนี้มาครอบครอง จนวันหนึ่งนั่งรถไปเที่ยวตลาดริมน้ำ
ถ้าจำไม่ผิดน่าจะเป็นคลองหลวงแพ่ง ตามประสาผมครับ
ชอบเข้าไปคุยกับชาวบ้าน ตามร้านค้าต่างๆ แล้วก็เจอแจ๊คพอทครับ ร้านขายของชำเก่าๆร้านนึง
มีขวดน้ำมะเน็ดวางไว้ชั้นล่างตู้อยู่กองนึง ผมเห็นก็เลยขอซื้อ แต่วันนั้นไม่ได้เอาตังค์ไปเยอะ
ก็ถามราคาเขา แล้วนัดไปเอาวันหลัง เล่นเอาผมจนเลยครับ คุณป้าแกคิดผมขวดละ 50 บาท

[o_PAO]

ลองเสิรช์ใน EBAY โดยใช้คำว่า Codd Bottle

http://search.ebay.com/search/search.dl ... category0=

ขวดใบนี้ ราคาตอนนี้ $235.92