[color=green]นุชขอสรุปว่าด้วยเรื่องรวมเหรียญเฉลิมพระนครฉลองกรุงเพื่อบูรณปฏิสังขรณ์วัดพระศรีรัตนศาสดาราม หรือพูดง่ายๆ ว่าบูรณวัดพระแก้วในช่วงสมัยกรุงรัตนโกสินทร์นะคะ เพราะจะได้จบอยู่ในโพสเดีวกัน และง่ายต่อการค้นคว้าค่ะ
บูรณปฏิสังขรณ์วัดพระศรีรัตนศาสดารามฉลองกรุงเทพ 200 ปี พ.ศ. 2525
ตั้งแต่แรกๆ นุชได้โพสเหรียญเฉลิมพระนครฉลองกรุงเพื่อบูรณวัดพระแก้วเริ่มตั้งแต่ปีใกล้ปัจจุบันที่สุดไปแล้ว นั่นคือเหรียญฉลอง 200 ปีบูรณวัดพระแก้ว ซึ่งก็คือเหรียญพระแก้วมรกต 3 ฤดูนั่นเอง
บูรณปฏิสังขรณ์วัดพระศรีรัตนศาสดารามฉลองกรุงเทพ 150 ปี พ.ศ. 2475
เก่าถัดมาก็คือเหรียญเฉลิมพระนครฉลองกรุงเพื่อบูรณวัดพระแก้ว โดยออกเป็นเหรียญฉลองกรุงพระแก้วมรกต 150 ปี นุชขอลงรายละเอียดอีกทีเพื่อเปรียบเทียบกับเหรียญถัดไปค่ะ
เหรียญพระแก้วมรกต 150 ปี
ลักษณะ : กลมแบน ขอบเรียบ
ด้านหน้า : ภายในเรือนแก้วเป็นรูปพระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากรแก้วมรกต ปางสมาธิประทับนั่งบนฐานบัวคว่ำ บัวหงาย มีผ้าทิพย์ห้อย และมีดอกไม้อยู่โดยรอบ
ด้านหลัง : เป็นรูปยันต์กงจักร มีอักษรจารึก มรรค 8
อ่านว่า ทิ คือ สัมมาทิฐิ
อ่านว่า สํ คือ สัมมาสังกัปโป
อ่านว่า วา คือ สัมมาวาจา
อ่านว่า กํ คือ สัมมากัมมันโต
อ่านว่า อา คือ สัมมาอาชิโว
อ่านว่า วา คือ สัมมาวายาโม
อ่านว่า ส คือ สัมมาสติ
อ่านว่า สํ คือ สัมมาสมาธิ
ที่ริมขอบเหรียญบางเหรียญ จะมีชื่อบริษัทผู้ผลิตตังนี้ เพาะช่าง สุวรรณประดิษฐ์ นาถาจารุประกร ฮั่งเตียนเซ้ง และ Georges Hantz Geneve U.G.D.
ชนิด : ทองคำ เงิน นิเกิล ทองแดง
ขนาด : เส้นผ่าศูนย์กลาง 25 มิลลิเมตร
สร้าง : พ.ศ. 2470- 2475
ใน พ.ศ. 2470 พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงแต่งตั้งคณะกรรมการเพื่อปฏิสังขรณ์วัดพระศรีรัตนศาสดาราม ให้ทันกับการสมโภชกรุงเทพมหานคร มีอายุครบ 150 ปี ในพ.ศ. 2475 โดยมีสมเด็จพระบรมวงศ์เธอเจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต ทรงเป็นประธานคณะกรรมการ
คณะกรรมการประมาณเงินที่จะต้องใช้ในการปฏิสังขรณ์ไว้ 6 แสนเศษ พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระราชศรัทธา อุทิศพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์ 2 แสนบาท รัฐบาลอนุญาตเงินแผ่นดินอุดหนุนอีก 2 แสนบาท ส่วนที่ยังขาดอยู่ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้กรรมการจัดดำเนินการเรี่ยไรพระบรมวงศานุวงศ์ ข้าราชการ และประชาชนทั่วไปเพื่อให้ได้มีโอกาสบำเพ็ญกุศลร่วมกัน (ประกาศบอกบุญในการปฏิสังขรณ์วัดพระศรีรัตนศาสดาราม พ.ศ. 2473 โรงพิมพ์บำรุงนุกุลกิจ พิมพ์ถวาย 20,000 ฉบับ) โดยให้กระทรวงพระคลังมหาสมบัติจัดพนักงานรับเรี่ยไร โดยมีใบเสร็จและเหรียญพระแก้วตอบแทนเป็นที่ระลึกตามชั้นและจำนวนเงินที่บริจาค ดังต่อไปนี้
1. ผู้บริจาคตั้งแต่ 100 บาทขึ้นไป พระราชทานเหรียญพระแก้วทองคำ
2. ผู้บริจาคตั้งแต่ 20 บาทขึ้นไป พระราชทานเหรียญพระแก้วเงิน
3. ผู้บริจาคตั้งแต่ 5 บาทขึ้นไป พระราชทานเหรียญพระแก้วทองขาว (นิเกิล)
4. ผู้บริจาคตั้งแต่ 1 บาทขึ้นไป พระราชทานเหรียญพระแก้วทองแดง
และผู้บริจาค ตั้งแต่ 5 บาทขึ้นไป กรรมการจะได้รวบรวมรายนามประกาศในราชกิจจานุเบกษา เป็นคราวๆ (ประกาศระเบียบการรับเงินเรี่ยไรการปฏิสังขรณ์วัดพระศรีรัตนศาสดาราม หอรัษฏากรพิพัฒน์ 16 กันยายน พ.ศ. 2473)
ต่อมาปรากฏในใบแจ้งความของสำนักผู้อำนวยการวัดพระศรีรัตนศาสดารามได้ความว่า เหรียญที่ระลึกชุดนี้ได้สร้างก่อนการปฏิสังขรณ์วัดพระศรีรัตนศาสดารามครั้งใหญ่และเนื่องจากประชาชนมีความศรัทธามาก จึงได้ให้หลายบริษัทช่วยกันผลิตเพื่อให้ทันความต้องการคือ บริษัทเดอลารู เพาะช่าง นาถาจารุประกร สุวรรณประดิษฐ์ ฮั่งเตียนเซ้ง โดยผู้บริจาคเงินบำรุงจะได้รับเหรียญสมนาคุณตามลำดับดังนี้
1. ผู้บริจาคตั้งแต่ 2000 บาทขึ้นไป ได้รับเหรียญทองคำ
2. ผู้บริจาคตั้งแต่ 500 บาทขึ้นไป ได้รับเหรียญเงิน
3. ผู้บริจาคตั้งแต่ 200 บาทขึ้นไป ได้รับเหรียญนิเกิล
4. ผู้บริจาคตั้งแต่ 100 บาทขึ้นไป ได้รับเหรียญทองแดง
บูรณปฏิสังขรณ์วัดพระศรีรัตนศาสดารามฉลองกรุงเทพ 100 ปี พ.ศ. 2425
เก่าที่สุด หายากที่สุดค่ะ...
และนี่คือประวัติความเป็นมาของการจัดสร้างเหรียญค่ะ
วัดพระศรีรัตนศาสดาราม หรือที่ชาวบ้านเรียกกันทั่วไปว่า วัดพระแก้ว เป็นวัดที่กล่าวยกย่องกันว่าเป็น